DİSK-AR’dan Enflasyon Açıklaması: Gıda Enflasyonu Dar Gelirlilerde Daha Yüksek
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan enflasyon oranlarına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, TÜİK’in ‘hissedilen enflasyon’ rakamlarını da ilan etmesi gerektiği vurgulandı ve gıda enflasyonunun dar gelirlilerde daha yüksek olduğuna dikkat çekildi.
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
RESMİ ENFLASYON İLE EN YOKSUL KESİMİN ENFLASYONU ARASINDA CİDDİ BİR FARK VAR: TÜİK, Kasım 2024 döneminde gıda enflasyonunu yüzde 48,57 olarak açıkladı. Ancak bu oran, halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmaktan oldukça uzak. DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre, emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 67 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 54,2 iken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 67,8 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 86,2 olarak gerçekleşti. Son bir yıllık süreçte, ortalama resmi enflasyon ile en yoksul kesimin enflasyonu arasında ciddi bir fark olduğu ortaya çıktı.
EN YOKSUL GELİR GRUBUNUN GIDA ENFLASYONU YÜZDE 86,2: Yüksek gelir gruplarının daha düşük gıda enflasyonu hissettiği gözlemlendi. Dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 47,3 iken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 34,1 olarak gerçekleşti. Böylece en yoksul gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 86,2 iken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 34 seviyesinde kaldı. Bu durum, enflasyonun gelir gruplarına, farklı toplumsal kesimlere ve sınıflara göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.
TÜİK AYRICA GELİR GRUPLARINA GÖRE ENFLASYON FARKLILAŞMASINI DA AÇIKLAMALI: Gıda enflasyonunda olduğu gibi, resmi ortalama enflasyon oranları düşük gelirlilerin ve emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranları yansıtmıyor. Uluslararası alanda Avrupa, ABD, Almanya ve Japonya Merkez Bankaları tarafından hissedilen/algılanan ve beklenen tüketici enflasyonu düzenli olarak yayımlanıyor. Ancak TÜİK, aylık Tüketici Eğilim Anketi gerçekleştirmesine rağmen, bunun çıktısı olan ‘hissedilen/algılanan enflasyon’u açıklamıyor. TÜİK, uluslararası kuruluşların yaptığı gibi halkın hissettiği/algıladığı enflasyon oranı ve beklenen enflasyonu da elinde hazır bulunan verileri işleyerek yeni bir veri olarak yayımlamalıdır. TÜİK ayrıca gelir gruplarına göre enflasyon farklılaşmasını da açıklamalıdır.
TÜİK VERİ SAKLAMAYA DEVAM EDİYOR: TÜİK, madde fiyat listesini Haziran 2022’den bu yana açıklamadığı için, ürün ve hizmet bazında ortalama fiyatlar tam olarak bilinmiyor. TÜİK, DİSK tarafından açılan ve kazanılan davaya rağmen yargı kararını uygulamayı reddetti. Bu nedenle, enflasyon oranını hesaplanmasına kaynak teşkil eden madde fiyat listesi görülemiyor. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığın hukuksuz işleme koymama kararı, TÜİK’in madde sepeti ve ortalama madde fiyatlarına ilişkin veri setini açıklama yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurumları keyfi olarak hareket edemez. TÜİK’in yöneticileri Anayasa ve yasalar gereği mahkeme kararlarını gecikmesiz bir şekilde yerine getirmek zorundadır.
(ANKA HABER AJANSI)
